કિરણ ખેર – એ નામ સાથે જ બોલીવુડની દમદાર અભિનેત્રી, ટેલિવિઝનની લોકપ્રિય પર્સનેલિટી અને રાજકારણની સક્રિય સેવિકાની છબી આંખો સામે ઊભી રહે છે. 6 દાયકાથી વધુ સમય સુધી એન્ટરટેઇનમેન્ટ ઇન્ડસ્ટ્રીમાં સક્રિય રહેલી આ પ્રતિભાશાળી વ્યક્તિત્વે અભિનયથી લઈને રાજકારણ સુધીમાં અનેક ઉંચાઈઓ છૂઈ છે. આ લેખમાં આપણે કિરણ ખેરના જીવન, કારકિર્દી અને સામાજિક યોગદાનની વિગતવાર ચર્ચા કરીશું.
પ્રારંભિક જીવન અને પારિવારિક પૃષ્ઠભૂમિ
કિરણ ખેર (જન્મ નામ: કિરણ સિંઘ)નો જન્મ 14 જૂન, 1955ના રોજ ચંદીગઢમાં એક પંજાબી પરિવારમાં થયો હતો. તેમના પિતા ડૉ. હરબંસ સિંગ અને માતા જીત સિંઘ ચંદીગઢના સન્માનિત નાગરિકો હતા.
કિરણે પોતાની શિક્ષણની શરૂઆત ચંદીગઢથી કરી અને પછી દિલ્હી યુનિવર્સિટીમાંથી અંગ્રેજી સાહિત્યમાં માસ્ટર્સની ડિગ્રી મેળવી. નાટ્યકળા પ્રત્યેની રુચિને કારણે તેઓ થિયેટર સાથે જોડાયા, જે પછીના સમયમાં તેમના અભિનય કારકિર્દીનો આધાર બન્યું.
અભિનેત્રી તરીકેની કારકિર્દી
બોલીવુડમાં પ્રવેશ
કિરણ ખેરે પોતાની ફિલ્મી કારકિર્દીની શરૂઆત 1983માં રજૂ થયેલી ફિલ્મ “આગમન”થી કરી હતી. પરંતુ 1997માં આવેલી ફિલ્મ “ધર: The Earth”થી તેઓએ બોલીવુડમાં પોતાની અલગ છાપ પાડી. આ ફિલ્મમાં તેમણે એક ગ્રામીણ મહિલાની ભૂમિકા ભજવી હતી, જેના માટે તેમને રાષ્ટ્રીય ફિલ્મ પુરસ્કાર મળ્યો હતો.
સફળ ફિલ્મો
-
“દિલવાલે દુલ્હનિયા લે જાયેંગે” (1995) – પ્રેમની માતા તરીકે યાદગાર ભૂમિકા
-
“ભવન” (2005) – એક જટિલ માનસિક સમસ્યાવાળી મહિલાનો અભિનય
-
“લગાન” (2001) – ગ્રામીણ પર્દાવાળી સ્ત્રીની ભૂમિકા
-
“દોસ્તાના” (2008) – ગ્લેમરસ અને સ્ટાઇલિશ ઇમેજ
ટેલિવિઝન કારકિર્દી
કિરણ ખેરે ટીવી ઇન્ડસ્ટ્રીમાં પણ મોટી ઓળખ બનાવી. તેમણે “India’s Got Talent” જેવા લોકપ્રિય રિયાલિટી શોમાં જજ તરીકે કામ કર્યું. તેમની સીધી અને સ્પષ્ટ ટિપ્પણીઓ દર્શકોમાં ખૂબ જ પ્રખ્યાત બની.
રાજકીય કારકિર્દી
2014માં, કિરણ ખેર ભારતીય જનતા પક્ષ (ભાજપ)માં જોડાયા અને ચંદીગઢથી સાંસદ તરીકે ચૂંટાયા. રાજકારણમાં તેમણે મહિલા સશક્તીકરણ, કલા અને સંસ્કૃતિના વિકાસ જેવા મુદ્દાઓ પર કામ કર્યું.
વ્યક્તિગત જીવન
કિરણ ખેરે પ્રથમ લગ્ન ગૌતમ બેરી સાથે કર્યા હતા, જેમાંથી તેમને એક પુત્ર સિકંદર ખેર છે. 1985માં તેઓ અભિનેતા અનુપમ ખેર સાથે લગ્નબદ્ધ થયા, જે બોલીવુડની સૌથી પ્રખ્યાત જોડીમાંની એક છે.
સ્વાસ્થ્ય સંઘર્ષ અને સામાજિક કાર્ય
2018માં, કિરણ ખેરે મલ્ટીપલ માયલોમા (કેન્સરનો એક પ્રકાર) સામે લડત લડી હતી. તેમણે આ સંઘર્ષને જાહેરમાં લાવીને લોકોમાં કેન્સર જાગૃતિ ફેલાવવામાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી.
પુરસ્કાર અને સન્માન
-
રાષ્ટ્રીય ફિલ્મ પુરસ્કાર (“ધર: The Earth” માટે)
-
IIFA પુરસ્કાર
-
ફિલ્મફેર પુરસ્કાર
-
પદ્મશ્રી (2011માં)
કિરણ ખેર એક બહુમુખી પ્રતિભાશાળી વ્યક્તિત્વ છે, જેમણે અભિનય, ટેલિવિઝન અને રાજકારણમાં સમાન સફળતા મેળવી છે. તેમની જીવનયાત્રા યુવા પેઢી માટે પ્રેરણાદાયી છે.