પહલગામ હુમલાની ધરપકડ, પરંતુ પાકિસ્તાનનું નામ નહીં!

અમેરિકા, જાપાન, ઓસ્ટ્રેલિયા અને ભારતના સંગઠન ક્વાડ (QUAD) દ્વારા પહલગામ હુમલાની કડક નિંદા કરવામાં આવી છે. વોશિંગ્ટનમાં મંગળવારે આયોજિત ક્વાડના વિદેશ મંત્રીઓની બેઠક બાદ જારી થયેલા સંયુક્ત નિવેદનમાં જણાવાયું કે, “પહલગામમાં થયેલા આતંકી હુમલામાં માર્યા ગયેલા 25 ભારતીયો અને એક નેપાળી નાગરિકના પરિવારો પ્રત્યે અમારી ઊંડી સંવેદના છે.“

પાકિસ્તાનનું નામ લેવાયું નહીં

જ્યારે ભારતની અપેક્ષા હતી કે આતંકી સંગઠનો અને તેમને સહારો આપનાર દેશનું નામ (પાકિસ્તાન) સ્પષ્ટ રીતે જણાવવામાં આવે, ત્યારે ક્વાડના નિવેદનમાં પાકિસ્તાનનો કોઈ ઉલ્લેખ નથી.
વિદેશ મંત્રી એસ. જયશંકરે પોતાનાં નિવેદનમાં પહેલેથી જ સ્પષ્ટ કરી દીધું હતું કે “આ પ્રકારના હુમલા ફરી થશે તો જવાબી કાર્યવાહી થશે.” તેમ છતાં, ક્વાડના સંયુક્ત નિવેદનમાં માત્ર “સીમા પાર આતંકવાદની નિંદા” કરી અને તમામ દેશોને આતંકીઓને સજા આપવાની અપીલ કરી.

ક્વાડના ત્રણ નવા અભિયાન

આ બેઠક માત્ર પહલગામ હુમલા પર પ્રતિભાવ પૂરતી ન હતી. ક્વાડે ત્રણ મહત્ત્વના અભિયાનની પણ જાહેરાત કરી છે, જેનાથી ભારતને લાંબા ગાળે નફો થશે:

1. Critical Minerals Initiative:
ક્વાડ દેશો સાથે મળીને ટેક્નોલોજી ઉદ્યોગોમાં ઉપયોગ થતા કિંમતી ધાતુઓને શોધશે, તેમનો પુરવઠો સુનિશ્ચિત કરશે અને ચીન પર આધાર ઘટાડશે.
આ પહેલ હેઠળ રિસર્ચ, માઇનિંગ અને પ્રોસેસિંગ ક્ષેત્રે સહયોગ વધારાશે.

2.  Indo-Pacific Logistics Network:
હિંદ-પ્રશાંત સમુદ્રી સુરક્ષામાં પરસ્પર સહકાર વધારશે અને અન્ય દેશોને પણ મદદરૂપ થશે.
આ અભિયાન સાથે વિદેશી દરિયાઈ વેપાર અને રક્ષણ મજબૂત કરાશે.

3. Quad Ports Initiative:
ક્વાડ દેશો વિશ્વસનીય અને આધુનિક પોર્ટ નિર્માણ કરશે, જેને વ્યાપાર અને સેના બંને હેતુ માટે ઉપયોગમાં લેવાશે.
આ વિશે વર્ષ 2025માં મુંબઈમાં વિશેષ બેઠક થશે.

આંતરરાષ્ટ્રીય પ્રતિક્રિયા

ક્વાડના સંયુક્ત નિવેદનમાં UNને આહ્વાન કરવામાં આવ્યું છે કે આંતરરાષ્ટ્રીય કાયદા અનુસાર હુમલાના દોષીઓને પકડવામાં સહાય કરે. આ પહેલ ભારતના આતંકવાદ વિરોધી અભિગમને મજબૂતી આપે છે, તેમ છતાં પાકિસ્તાનનું નામ નહીં લેવાથી સાવચેતીના સંકેતો મળે છે.

ક્વાડના નવા અભિયાન ચીનના પ્રભાવને ઘટાડવામાં તથા ભારતના હિતોને સંરક્ષણ આપવા મહત્વની ભૂમિકા ભજવશે. સાથે, પહલગામ જેવા હુમલાની નિંદા આંતરરાષ્ટ્રીય મંચ પર ભારતીય દાવાને મજબૂતી આપે છે.