🇮🇳 PM મોદીએ ₹1 લાખ કરોડની RDI સ્કીમ શરૂ કરી: વિજ્ઞાન અને ઇનોવેશન માટે ભારતનો ઐતિહાસિક પગલાં
ભારત ટેક્નોલોજી અને વિજ્ઞાન ક્ષેત્રે એક નવા યુગમાં પ્રવેશી રહ્યું છે. વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ દિલ્હીના ભારત મંડપમ ખાતે યોજાયેલ પ્રથમ “Emerging Science & Technology Innovation Conclave (ESTIC 2025)” દરમિયાન ₹1 લાખ કરોડની **RDI સ્કીમ (Research, Development and Innovation Fund)**ની શરૂઆત કરી છે. આ યોજના ભારતના સંશોધન ઇકોસિસ્ટમને મજબૂત બનાવવા માટેનું સૌથી મોટું નાણાકીય રોકાણ છે.
શું છે RDI સ્કીમ?
RDI (Research Development and Innovation) સ્કીમનો મુખ્ય હેતુ છે – ઉચ્ચ જોખમવાળા અને ઉચ્ચ પ્રભાવવાળા સંશોધન પ્રોજેક્ટ્સને ફંડિંગ આપવું. આ સ્કીમ હેઠળ, ખાનગી ક્ષેત્ર અને યુનિવર્સિટીઓને પ્રોત્સાહન મળશે કે તેઓ નવી ટેક્નોલોજી, એન્જિનિયરિંગ અને વૈજ્ઞાનિક ઇનોવેશનમાં ભાગ લે.
પ્રધાનમંત્રી મોદીના શબ્દોમાં —
“આ પહેલી વાર છે જ્યારે ઉચ્ચ જોખમવાળા પ્રોજેક્ટ્સ માટે સરકારે મૂડી ફાળવી છે. ઈનોવેશન હવે માત્ર વિચાર નહીં, પરંતુ ભારતની ઓળખ બનશે.”
ESTIC 2025: ભારતની વૈજ્ઞાનિક શક્તિનું પ્રદર્શન
ESTIC 2025 સમિટમાં 3,000થી વધુ વૈજ્ઞાનિકો, ઉદ્યોગપતિઓ, નીતિ નિર્માતાઓ અને Nobel પુરસ્કાર વિજેતાઓ હાજર રહ્યા હતા. મુખ્ય ચર્ચા ક્ષેત્રોમાં સમાવેશ થાય છે:
-
આર્ટિફિશિયલ ઈન્ટેલિજન્સ (AI)
-
ક્વોન્ટમ ટેક્નોલોજી
-
બાયો-મેન્યુફેક્ચરિંગ
-
એડવાન્સ્ડ મટિરિયલ્સ
-
એનર્જી અને પર્યાવરણ
-
હેલ્થ ટેક્નોલોજી
-
ડિજિટલ કમ્યુનિકેશન
આ સમિટનો હેતુ છે – ભારતને “ઇનોવેશન સુપરપાવર” તરીકે સ્થાપિત કરવો.
ISROની સિદ્ધિ પર PM મોદીનો ગર્વ
PM મોદીએ ભારતીય અવકાશ સંસ્થા ISROની તાજેતરની સિદ્ધિની પ્રશંસા કરી. ISROએ LVM3-M5 ‘બહુબલી’ રોકેટ દ્વારા ભારતનો અત્યાર સુધીનો સૌથી ભારે સેટેલાઇટ CMS-03 સફળતાપૂર્વક લોન્ચ કર્યો. આ સેટેલાઇટ 4,410 કિલોગ્રામ વજનનો છે અને સંપૂર્ણપણે સ્વદેશી ટેક્નોલોજીથી તૈયાર થયો છે.
“આ સિદ્ધિ ભારતના વૈજ્ઞાનિકોની તાકાત અને દેશની ટેક્નોલોજીકલ આત્મનિર્ભરતાનો પુરાવો છે.” – PM મોદી
STEM ક્ષેત્રે ભારતીય મહિલાઓનો ઉછાળો
PM મોદીએ ખાસ ભાર મૂક્યો કે વિજ્ઞાનમાં ભારતીય મહિલાઓની ભાગીદારી 43% છે, જે વિશ્વ સરેરાશ કરતાં ઘણો વધુ છે. છેલ્લા પાંચ વર્ષોમાં ભારતીય મહિલાઓ દ્વારા નોંધાયેલા પેટન્ટ્સની સંખ્યા 100થી વધી 5,000 થઈ છે — જે ભારતની નવી ઉર્જા દર્શાવે છે.
“જ્યારે ઇનોવેશન સમાવેશી બને છે, ત્યારે તે રાષ્ટ્રને સૌથી મોટો લાભ આપે છે.” – નરેન્દ્ર મોદી
આર્થિક દ્રષ્ટિકોણથી મહત્વ
RDI સ્કીમના માધ્યમથી સરકાર ખાનગી અને જાહેર ક્ષેત્રના સહયોગને મજબૂત બનાવશે. આ ફંડનો ઉપયોગ કરશે:
-
રિસર્ચ લેબ્સ અને સ્ટાર્ટઅપ્સને નાણાકીય સહાય
-
યુનિવર્સિટીઓમાં નવીનતા માટે ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર વિકસાવવા
-
ઇન્ટેલેક્ટ્યુઅલ પ્રોપર્ટી રાઈટ્સ (IPR)ને પ્રોત્સાહિત કરવા
-
નવી ટેક્નોલોજીના ટ્રાન્સફરને ઝડપ આપવા
ભારતનો “Innovation Decade” શરૂ
વડાપ્રધાન મોદીએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું કે આગામી દાયકું “India’s Innovation Decade” બનશે. તેમણે કહ્યું કે, ભારતનું લક્ષ્ય છે 2035 સુધીમાં વિશ્વના ટોચના 3 ઈનોવેશન પાવરહાઉસમાં સ્થાન મેળવવાનું.
