મુખ્ય આંકડાઓ
- FY2025માં ચોખ્ખું દેવું: ₹37.4 લાખ કરોડ (6% વૃદ્ધિ)
- ટોચના 10 ઋણધારકોનો હિસ્સો: કુલ દેવાના 50%
- મૂડી ખર્ચમાં ઉછાળો: 20% વધી ₹11 લાખ કરોડ
- રોકડ રકમ: ₹13.5 લાખ કરોડ (માર્ચ 2025 સુધી)
વિગતવાર વિશ્લેષણ
1. ઋણનું વિભાજન:
- ટોચની 10 કંપનીઓ (રિલાયન્સ, ટાટા, અડાણી સમૂહ સહિત) દ્વારા દેવામાં મોટો વધારો, જ્યારે અન્ય કંપનીઓમાં વૃદ્ધિ નજીવી.
- FY2024માં ફક્ત 1% વૃદ્ધિ થઈ હતી, જે COVID-19 પછીના સંજોગોને કારણે.
2. મૂડી ખર્ચની વલણો:
- 157 કંપનીઓએ ₹850 કરોડથી વધુનું નિવેશ કર્યું (વિશેષત: ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર અને મેન્યુફેક્ચરિંગ સેક્ટર).
- ઉદાહરણ: રિલાયન્સનું રૂ. 2 લાખ કરોડનું 5G અને ગ્રીન એનર્જી પ્રોજેક્ટ.
3. રોકડની સ્થિતિ:
-
કંપનીઓ પાસે ₹13.5 લાખ કરોડની રોકડ જમા, જે આર્થિક અનિશ્ચિતતા સામે બફર તરીકે કામ કરે છે.
કારણો અને અસરો
- ધનાત્મક પાસું: મૂડી ખર્ચમાં વધારો ઉત્પાદન ક્ષમતા વિસ્તરણનું સૂચન આપે છે.
- ચિંતાજનક પાસું: ટોચની કંપનીઓ પર ઋણનું અસમતોલ વિતરણ આર્થિક સ્વાસ્થ્ય માટે જોખમરૂપ.
વિશેષજ્ઞની રાય:
“FY2025માં ઋણ વૃદ્ધિ મુખ્યત્વે ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર પ્રોજેક્ટ્સ દ્વારા પ્રેરિત છે. જોકે, RBIને ટોચના ઋણધારકો પર નજર રાખવી પડશે”
– ડૉ. અમિત ઠાકર, મુખ્ય આર્થિક વિશ્લેષક